لازمه استفاده از هر وسیله نقلیه آگاهی و مهارت نسبت به کنترل آن است. رانندگی نیز شرایط و مهارت های لازم را جهت کنترل خودرو نیاز دارد و هر فردی که صرفاً فقط جابه جایی خودرو را بلد باشد، راننده نیست. آگاهی از علائم هشدار دهنده بر روی داشبورد خودرو از مهارت های اصلی رانندگی است که در هر شرایط شما را نسبت به وضعیت موتور و رعایت نکات ایمنی آگاه می سازد. قصد داریم تا در این مقاله با شما چندین مورد مهم از چراغ های روی صفحه کیلومتر خودرو را بررسی کنیم.

در حالت کلی این چراغ ها با چند رنگ بخش بندی شده اند که وضعیت و نوع هشدار را به راننده متذکر می شوند.
- رنگ قرمز: معمولاً برای نمایش علائم هشدار دهنده از این رنگ استفاده می شود و بهتر است تا خاموش شدن تمام چراغ های قرمز روی صفحه کیلومتر خودرو اصلاً اقدام به حرکت نکنید.
- رنگ زرد یا نارنجی: از این دو رنگ برای نمایش علائم ایمنی خودرو استفاده می شود که نمایانگر وضعیت هایی است که سریعاً باید خود راننده آن را برطرف کند.
- رنگ سبز یا آبی: این رنگ ها معمولاً برای آگاهی راننده از وضعیت موجود یا ظاهر خودرو است. مثلاً چراغ های خودرو خاموش یا روشن است.
- رنگ سفید: غالباً از این رنگ برای علائم هشداردهنده و ایمنی در فصل سرما استفاده می شود تا تسلط راننده را در هر شرایط جوی فراهم سازد.

در ادامه شما را با 16 نماد هشدار دهنده خودرو که 30 کارخانه بزرگ خودرو سازی از سال ۲۰۰۵ تاکنون از آنها در داشبورد خودروهای تولید شده استفاده نموده اند، آشنا می کنیم:

۱- نماد هشداردهنده دمای موتور
یکی از چراغ های عجیب و غریب که عمداً در صفحه کیلومتر همه خودروها وجود دارد چراغ دمای موتور خودرو است، این چراغ در اکثر خودروها به رنگ قرمز است که علت روشن شدن آن بالا رفتن دمای موتور می باشد.

اما راه حل این مشکل ابتدای امر توقف کامل خودرو می باشد. پس از ایست کامل موتور خودرو را خاموش کنید و درب موتور را باز کرده تا موتور سریعتر خنک شود. اگر با توقف خودرو و گذشت زمان، دمای موتور کاهش یافت و چراغ آن خاموش شد، می توانید دوباره خودرو را روشن کرده و به مسیر خود ادامه دهید. چنانچه مجدداً این اتفاق رخ داد حتماً با امداد جاده ای تماس گرفته تا خودروی شما را به نزدیکترین تعمیرگاه انتقال دهد.

۲-نماد هشداردهنده روغن موتور
نماد هشدار روغن موتور از دیگر چراغ های پشت آمپری است که در همه خودروها مشترک است. این چراغ میزان سطح روغن خودرو را نمایش می دهد. علت روشن شدن این چراغ می تواند چندین حالت از وضعیت روغن موتور باشد که دربرخی از خودروها یک چراغ مجزا دارد تا سطح آگاهی راننده را نسبت به روغن خودرو بالا ببرد.

حالت های مختلف نماد هشدار روغن موتور به کمبود روغن در موتور، کم شدن فشار روغن یا بالا رفتن حرارت روغن موتور اشاره می کند.

اما نکته مهم برای رفع تمام این مشکلات، تعویض روغن موتور خواهد بود که اگر در صورت تعویض روغن موتور چراغ هشداردهنده خاموش نشد، بهتر است خودرو را به تعمیرگاه مجاز ببرید.

۳-نماد هشداردهنده باطری یا دینام
یکی دیگر از نمادهای مشترک خودروها، چراغ هشداردهنده باطری یا دینام است که علت روشن شدن آن می تواند موارد مختلفی مانند: ضعیف شدن باطری یا پایان طول عمر آن، عدم عملکرد صحیح دینام در برق رسانی و یا اختلال در سیستم برق رسانی خودرو می باشد. هر یک از این حالات در خودروهای مجهزتر یک چراغ هشداردهنده جداگانه دارد که در آگاهی راننده از وضعیت باطری یا دینام کمک شایانی خواهد کرد.

اما راه حل تمامی این مشکلات در خودروهای عادی مراجعه به باطری سازی خواهد بود تا عیب یابی صورت گیرد. سپس از طریق تعویض باطری یا تعمیر دینام و سیستم برق رسانی می توان این مشکل را از پیش رو برداشت و باعث خاموش شدن چراغ هشدار دهنده باطری یا دینام خواهد شد.

۴- نماد هشداردهنده گیربکس
اغلب خودروهایی که از گیربکس اتوماتیک بهره می برند این نماد را روی کیلومتر خود مشاهده می کنند. راننده باید هوشیار باشد که روشن شدن چراغ هشداردهنده گیربکس به منزله ایجاد مشکل در سیستم کنترل الکتریکی گیربکس است که سریعاً باید به تعمیرگاه مراجعه کند.

ایجاد مشکلات در گیربکس های اتوماتیک غالباً به دلیل عدم رسیدگی راننده به وضعیت آن رخ می دهد. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی بهتر است ماهانه وضعیت گیربکس خود را از تعمیرگاه ها جویا شویم تا در طول رانندگی به مشکلات این چنینی بر نخوریم. در برخی از خودروها این نماد به شکل یک آچار می باشد که بهترین راهکار این است که قبل از رانندگی دفترچه راهنمایی این علائم را بررسی کنید تا در موقع روشن شدن چراغ آن دچار مشکل نشوید.

۵- نماد هشداردهنده روغن ترمز
در هنگام رانندگی مواجه با این چراغ روشن، استرس راننده را افزایش می دهد و اگر در سرعت بالایی باشید بهتر است خونسردی خود را حفظ کنید. عموماً این نوع نمادها نشانگر سیستم ترمز خودرو هستند، روشن شدن نماد هشدار روغن ترمز علتی خارج از مایع داخل مخزن ترمز ندارد.

این مایع بنا به دلایلی مختلفی مانند: ترمزهای مکرر، تبخیر، قطع شدن شیلنگ اتصالات ممکن است خالی یا کم شود. یکی از دلایل گفته شده باعث روشن شدن چراغ هشدار دهنده روغن ترمز خواهد شد تا راننده با مراجعه به تعمیرگاه علت را بررسی کند و اگر نیاز به کامل کردن روغن ترمز است، انجام شود. یا اگر مشکل از اتصالات روغن ترمز تا دیسک ها است به دست تعمیرکار برطرف شود. سعی کنید تا خاموش شدن چراغ هشدار دهنده روغن ترمز از ادامه رانندگی جداً خودداری فرمایید.

۶- نماد هشداردهنده فاصله
رعایت حد فاصل قانونی در رانندگی از مهارت های یک راننده است و همین طور یک اصول از قوانین راهنمای و رانندگی که وضع این قانون به دلیل احتمال بروز هرگونه مشکل در خودروی مقابل از قبیل؛ ترمز ناگهانی، تصادف و مشکل فنی است که این فاصله به شما اجازه می دهد تا کنترل بهتری روی خودرو داشته و تصمیم صحیح بگیرید.

در مواقعی از رانندگی پاهای شما نیاز به استراحت دارند و از کروز کنترل خودروی خود استفاده می کنید و سرعت ثابتی را برای آن تعیین می نماید، در این مرحله سیستم هشدار دهنده فاصله فعال و هوشیار می شود تا فاصله ی خودروی شما را با خودروی جلویی حفظ کند یا در صورت وجود موانع در جاده شما را آگاه سازد.

نماد هشدار دهنده فاصله به کمک سنسورهای نصب شده برروی بدنه خودرو حد فاصل قانونی را رعایت و به شما هشدار می دهد تا در مواقع بروز مشکل پدال ترمز را فشار داده وسرعت خود را کمتر کنید.

7- نماد اخطار موتور (چراغ Check)

شاید بسیاری از رانندگان با این نماد آشنایت داشته باشند. این چراغ یکی از قدیمی ترین و شایع ترین نمادهای اخطار خودرو بشمار می رود کلمه Check که برروی موتوری با یک فن و دریچه هوا است، نشان از شرایط بد موتور خودرو دارد و راننده باید در اسرع وقت به تعمیرگاه مراجعه کند تا علت روشن شدن این چراغ که تخصصی است و دلایل مختلفی دارد، با بررسی تعمیرکار مشخص شده و رفع شود.

درخودروهای هوشمند که سیستم چک موتور خودرو دقیق تر است، برای مشخص شدن مشکل موتور چندین چراغ دیگر هم در نظر گرفته می شود که به شرح زیر هستند.

8- نماد اخطار سرویس های دوره ای
روشن شدن این چراغ در خودرو به معنای رفتن به تعمیرگاه برای سرویس های دوره ای خودرو است. روشن شدن این چراغ و یادآوری زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن آن و یا تعویض فیلتر هوای موتور باعث بهبود کارآیی موتور خودرو خواهد شد و از آسیب های جدی موتور جلوگیری می کند.

در برخی خودروها نماد اخطار سرویس های دوره ای با نوشته کاملاً مشخص است که در قسمت زیر برخی از آنها را مشاهده می کنید.

9- نماد اخطار ترمز ضد قفل
سیستم ترمز ضد قفل یا همان ABS جدیدترین حالت ترمز خودرو است که از قفل شدن لنت های ترمز روی دیسک جلوگیری می کند تا در شرایط جاده های لغزنده با ترمز شدید، چرخ های خودرو قفل نکند و خودرو سُر بخورد.

اگر در هنگام رانندگی چراغ اخطار ترمز ضد قفل روشن شد احتمالاً در سیستم عملکرد نامناسبی رخ داده سریعاً به یک مرکز نمایندگی خودرو مراجعه کنید تا مشکل را برطرف کنند.

روشن شدن این چراغ سیستم ترمز شما را مختل نمی کند بلکه فقط حالت ترمز ضد قفل در شرایط لغزنده جاده عمل نمی کند و ترمزها به صورت عادی عمل می کنند.

10- نماد اخطار خروج از خطوط

رانندگی بین خطوط جاده از نکات مهم رانندگی است که هم نظم جاده را فراهم می کند و از بروز تصادف جلوگیری می کند. این سیستم اخطار دهنده که راننده را در مواقع رانندگی هوشیار می کند که باید در مسیر خود حرکت کند بسیار مفید است.

عملکرد این سیستم به این صورت است که سنسورهای در اطراف خودروی شما فعال هستند و حرکت خودرو را در طول مسیر بررسی می کند و نسبت به سطح جاده به شما اخطار می دهند که در حال تغییر مسیر و جابه جایی بین خطوط جاده هستید.

این سیستم در خودرو های امروزی بکار گرفته شده و همینطور اگر خودرو نیز به شما نزدیک شود به راننده اخطار می دهد.

11- نماد کروز کنترل
کروز کنترل یا همان تنظیم سرعت به راننده این اجازه را می دهد تا بتواند در صورت لزوم سرعت خودروی خود را روی یک عدد تنظیم کند تا خودرو با استفاده از سیستم کروز کنترل به مسیر خود ادامه دهد. این سیستم نمادهای بسیاری در خودروهایی که این خصوصیت را برخوردار می باشند، دارد. اغلب این چراغ ها برای اخطار به راننده تنظیم شده اند که در صورت بروز خطرات آن را به راننده اطلاع دهند. چراغ ها شامل: چراغ رعایت فاصله نسبت به دیگر خودروها، چراغ مشکل سیستم رادار کروز کنترل، چراغ رعایت سرعت مجاز.

اگر چراغ کروز کنترل در صورت عدم استفاده از آن روشن باشد باید به تعمیرگاه مراجعه کنید تا عیب یابی صورت گرفته و مشکل رفع شود.

12- نماد اخطار لغزش خودرو
رانندگی در شرایط جوی نامناسب امکان لغزش خودرو را تا حد زیادی افزایش می دهد. هنگامی که در این شرایط قرار می گیرید و چراغ اخطار لغزش خودرو روشن شده و شروع به چشمک زدن می کند یعنی قدرت کنترل خودرو در این شرایط طبق انتظار کنترل پایداری الکترونیکی ( ESC ) است.

این سیستم با توجه به سنسورهای مختلف برای ترمزها، سرعت و موقعیت چرخ ها، هنگامی که راننده با هر سرعت شروع به ترمز می کند نسبت به موقعیت چرخ ها تشخیص می دهد، ترمز کدام چرخ بصورت جداگانه فعال شود تا خودرو از مسیر واقعی منحرف نشود. در حالت عادی بدون این سیستم ترمز هر چهار چرخ فعال می شود و باعث لغزش خودرو خواهد شد.

13- نماد هشدار دهنده عابر پیاده
فرض کنید در یک مسیر در حال رانندگی هستید و عابری در حال گذر از جاده می باشد و شما ناگهان از حضور او با خبر می شوید و در حالی که به او نزدیک هستید برای ترمز گرفتن فرصتی ندارید و امکان برخورد با عابر افزایش می یابد.

در این مواقع سیستم هشدار دهنده عابر پیاده با فعال شدن قبل از این که راننده از وجود عابر با خبر شود و شروع به ترمز گرفتن کند، این سیستم با اسکن جاده و حضور عابر، ترمزها را به طور خودکار فعال می کند. اما بهتر است راننده به محض آگاهی از حضور عابر پدال ترمز را نیز فشار دهد.

14- نماد هشدار دهنده نقاط کور
در موقع رانندگی یکی از نکات مهم، دید راننده نسبت به جاده است. اطراف خودرو برای تغییر مسیر از نقاط کور راننده محسوب می شود و در خودرو های امروزی این نقاط با سنسورهایی برای راننده، دیگر کور نخواهد بود. نماد هشدار دهنده نقاط کور خودرو باعث می شود تا راننده با آگاهی کافی نسبت به اطراف خودرو دست به تغییر مسیر زده و خطرات ناشی از جا به جایی خودرو را کاهش می دهد.

این سیستم توسط سنسورهایی روی بدنه خودرو با اسکن اطراف، آگاهی لازم را با روشن شدن چراغ روی کیلومتر خودرو یا بر روی آینه جانبی به راننده می دهد که با اطمینان خاطر به لاین های دیگر جاده برود.

15- نماد اخطار فیلتر هوای آلوده
این نماد در خودروهای هوشمند بیشتر به چشم می خورد و مفهوم آن تعویض فیلتر هوای موتور است که با تعویض آن هوای ورودی به موتور خودرو تمیز خواهد شد و در نتیجه باعث عملکرد مناسب تر موتور و همچنین کاهش مصرف سوخت نیز می شود.

استفاده از یک فیلتر هوای مرغوب و با کیفیت از ورود گرد و خاک و همین طور آلودگی به موتور جلوگیری کرده و عمر موتور خودروی شما را افزایش می دهد.

16- نماد هشداردهنده کیسه هوا
کیسه هوا یا همان ایربگ در مواقع تصادفات رانندگی عمل می کند و برای ایمنی بیشتر برای راننده و دیگر سرنشینان تعبیه شده است. بهتر است یک راننده هوشیار قبل از حرکت به چراغ هشدار دهنده کیسه هوا که به دلایل مختلف روشن شده است اهمیت داده و سریعاً برای رفع آن به نمایندگی خودرو مراجعه کند.

دلیل روشن شدن این چراغ می تواند: خرابی سنسور ایربگ، اختلال در سیستم داخلی ایربگ و یا دیگر مشکلات که به راننده هشدار می دهد تا آن رفع کند. در برخی خودروها که چندین عدد کیسه هوا برای دیگر سرنشینان وجود دارد، جهت هشدار خرابی هر کدام از ایربگ ها یک چراغ هشدار دهنده بر روی کیلومتر خودرو تعبیه شده است تا آگاهی راننده را نسبت به این موضوع بالا ببرد.